Bireysel Emeklilik Fonlarında Açık Mimari Dönemi

Bireysel Emeklilik Fonlarında Açık Mimari Dönemi: Geleceğinize yönelik planlı ve etkin bir şekilde yatırım yapmanıza imkân sağlayan bireysel emeklilik sistemi, birçok yönüyle önemli avantajları içerisinde barındırıyor. Düzenli olarak birikim sağlamak ve bu birikimleri güvence altına almak için ideal yatırım araçlarının başında gelen bireysel emeklilik sistemi, devlet katkısı, zorunlu katılım ve vergi avantajlarından sonra bir yeniliğe daha kapı açmaya hazırlanıyor. 2021 yılı mart ayında açıklanan ekonomik reform paketinde yer alan ‘fon seçiminde açık mimariye geçiş’ ile birlikte bireysel, daha rekabetçi ve özgürlükçü, emeklilik fonlarının daha fazla konuşulacağı yeni bir dönem başlıyor.

Bireysel emeklilik sistemi nedir?

Türkiye’de 1990’ların ortalarından itibaren çeşitli formatlarda hayatımıza dahil olan bireysel emeklilik sistemi, düzenli birikim sağlanmasını amaçlayan ve fonlarla çalışan tasarruf ve yatırım aracıdır. Temel işleyiş olarak belirli periyotlarda (aylık, 3 aylık, yıllık vs) yapılan ödemelerin, emeklilik sonrası yaşanabilecek olan muhtemel gelir kaybını tamamlamasının sağlandığı bir sistemdir. Sisteme dahil edilen birikimler bireysel emeklilik fonları olarak bilinen özel olarak tasarlanmış yatırım fonlarında değerlendirilir. Bu fonlardaki birikimler, yasal süreler tamamlandıktan sonra talebe göre peşin olarak ya da belirlenen periyotlarda tasarruf sahibine geri ödenir.

Yasal süreler, katılımcıları sistemde kalmaya ve tasarruf etmeye teşvik edecek şekilde belirlenmiştir. Örneğin; sistemde geçirilen en az 10 yıl ve 56 yaş gibi süreler, katılımcıdan alınan kesintilerin aşamalı olarak düşürülmesini sağlar. Yani sistemde ne kadar zaman geçirilirse sistemin çıkış anındaki kesintileri aynı paralelde azalır. Bireysel emeklilik sözleşmelerinde katılımcılar, önceden belirlenen kesintileri kabul etmeleri durumunda diledikleri her an sistemden ayrılabilirler.

Bireysel Emeklilik Fonlarında Açık Mimari Dönemi

Otomatik bireysel emeklilik sistemi nedir?

Katılımcı sayısının artırılması, vatandaşların tasarruf etmeye yönlendirilmesi hedeflenerek 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren zorunlu bireysel emeklilik sistemi uygulamasına geçilmiştir. İş verenlerin de sisteme dahil edildiği zorunlu bireysel emeklilik sistemi, devlet desteği gibi yasal uygulamalar ile her çalışanın zorunlu olarak sisteme katıldığı bir uygulamadır.

Bireysel emeklilik fonlarında açık mimari dönemi başlıyor

Katılımcılarının yıllarca tasarruflarını yönlendirdiği bireysel emeklilik sisteminin temel dayanağını fonlar oluşturuyor. Bireysel emeklilik sisteminin bir güvence sistemi olması özelliğinin yanı sıra yatırım aracı olarak da konumlandırılmasını sağlayan fonlar, katılımcıların tercihine ya da uzmanların önerilerine göre dönemsel olarak değiştirilebiliyor. Çoğu zaman fon değişikliğinin katılımcılar tarafından ihmal edildiği bireysel emeklilik sisteminde, fonlar bağlamında yeni bir dönemin kapısı aralanıyor.

2001 yılında ilgili kanunun kabul edilmesi ve 2003 yılında yürürlüğe girmesiyle fiilen başlayan bireysel emeklilik sisteminde, fonlar sözleşmenin yapıldığı şirketin ya da bağlı ortaklıklarının sahip olduğu fonları arasından seçilebiliyordu. Bir başka deyişle A firmasından bireysel emeklilik sözleşmesi satın aldığınızda A firmasının ya da bağlı yatırım şirketlerinin yönettiği fonlar arasından fon seçimi yapılabiliyordu. A firmasından alınan bireysel emeklilik sözleşmenizde B ya da C firmasının fonlarından seçim yapılamıyordu.

Bireysel emeklilik fonlarında açık mimari dönemi başlıyor

Her katılımcı emeklilik planlarında istediği fonu alıp satabilecek

Finansal hayatımızda dijital teknolojilerin yaygınlaşmasıyla gündeme gelen açık bankacılık kavramının bireysel emeklilik sistemine taşınacağı açık mimari, bireysel emeklilik fonlarının seçiminde katılımcıları daha da özgür kılacak. Yani, artık bireysel emeklilik sisteminde sözleşme yapılan şirketlerin bireysel emeklilik fonlarını tercih etme zorunluluğu ortadan kalkacak.

2021 yılının mart ayında açıklanan ekonomi reformu paketine giren uygulamayla emeklilik yatırım fonlarının Türkiye Elektronik Fon Dağıtım Platformu’nda (TEFAS) işlem görmesi sağlanacak. Reform planına göre, 30 Eylül 2021 tarihine göre yürürlüğe girmesi planlanan düzenlemeyle birlikte katılımcılar, bireysel emeklilik sistemindeki bütün fonlarını, şirket fark etmeksizin alıp satabilecek. Bir başka deyişle, artık emeklilik yatırım fonlarının getirileri daha fazla gündeme taşınacak, katılımcılara seçim özgürlüğü sağlanacak ve buna bağlı olarak da fonlar arasında rekabet ortamı sağlanmış olacak.

Her katılımcı emeklilik planlarında istediği fonu alıp satabilecek

18 yaşın altındaki bireyler de bireysel emeklilik sistemine katılabilecek

Yine aynı ekonomi reform paketinde, bireysel emeklilik sistemiyle ilgili çok kritik bir düzenleme daha yer alıyor. Sadece 18 yaşından büyük katılımcıların dahil olabildiği bireysel emeklilik sisteminde, artık 18 yaşın altındaki katılımcılara da sözleşme yapılabilecek. Bu düzenlemenin de 30 Haziran 2021’e kadar yürürlüğe girmesi bekleniyor.

 

Sizin için hazırladığımız diğer blog içeriklerimize göz atın:

Youtube Kanalımıza Buraya Tıklayarak Göz Atabilirsiniz.