Hisse senedi fonlarını detaylı incelemeden önce, hisse senetlerinin ne olduğunu anlayalım. Hisse, bir şirketin sahipliğinin eşdeğer parçalara bölünmüş halidir. Hisse senetleri, şirketlerin ortaklıklarını belirlemek için verdikleri kıymetli evraklardır. Hisse senedi bir ortaklığı temsil eder. Yazımızın devamında ise hisse senedi fonlarını inceleyeceğiz.
Okuyucularımızın en çok merak ettiği konu olan hisse senetleri fonlarını, daha rahat anlaşılması için dört alt başlığa ayırarak analiz edeceğiz.
- Hisse Senedi Fon Tanımı
- Hisse Senedi Fonları Yatırım Amaçları ve Stratejileri
- Hisse Senedi Fon Türleri
- Hisse Senedi Fonlarının Analiz Edilmesi
Hisse Senedi Fonu Nedir?
Hisse senedi fonları, yatırım fon türlerinin alt kategorilerinden birisidir. Hisse senedi fonları portföylerinde devamlı olarak en az %80 hisse senedi tutan fonları kapsar. Hisse senedi fon yöneticileri hisse senetlerine yatırım yaparken yerli ve yabancı hisse senetlerini kullanabilirken, diğer yatırım enstrümanlarını da portföy içeriklerine koyabilirler. Hisse senedi fonları kendi içerisinde dört ana kategoride incelenebilir, bu alt başlıkların neler olduğunu yazımızın devamında öğrenebilirsiniz.
Ülkemizde Mart 2021 itibariyle toplam 69 tane hisse senedi fonu bulunmaktadır. Yerli hisse senetleri fonları 39 adet, yabancı hisse senedi fonları 9 adet, katılım hisse senedi fonları 5 adet ve endeks hisse senedi fonları 16 adettir. Kimi hisse senedi yatırım fonları yerli hisse senetlerini kullanırken, kimi hisse senedi fonları yabancı hisse senetlerini kullanmaktadır. Tüm hisse senedi fonları TL üzerinden işlem görmektedir. TEFAS’tan yararlanarak ülkemizde işlem gören hisse senedi fonlarını öğrenebilir, içeriklerine göz atabilirsiniz.
Hisse senedi yatırım fonlarının risk değerleri 6-7 seviyesindedir. Yüksek risk profiline uygun yatırımcılar için uzun dönemde değerlendirilmesi gereken fon türlerindendir.
Hisse senedi fonlarının yıllık yönetim ücretleri %1 ile %3 arasında değişkenlik gösterir. Portföy yönetim şirketlerinin yönettiği hisse senedi fonlarının yönetim ücret, komisyon, gider ve getiri bilgilerine TEFAS üzerinden ulaşabilirsiniz.
Yerli hisse senedi fonları stopajdan muaf tutulurken, yabancı hisse senedi fonlarından stopaj vergisi alınır.
Peki, hisse senedi fonları nasıl gelir elde ediyor?
Hisse senedi fonlarının yatırım amacı ve stratejileri nelerdir?
Hisse senedi fonlarının yatırım amacı özetle, hisse senetlerinin sunduğu getiri fırsatlarını değerlendirmektir. Yabancı hisse senedi fonları, yatırım yaptıkları ülkelerdeki hisse senedi piyasalarından kazanç sağlarken; yerli hisse senedi fonları, ülkemizdeki hisse senedi piyasalarından bu kazancı sağlar. Bu getiriyi sağlarken tüm hisse senetleri fonları bazı karşılaştırma ölçütlerini baz alırlar. Hisse senedinin fon türüne göre, yerli hisse senetleri fonları BIST 100 endeksinin yanında BIST 30 endeksini de karşılaştırma ölçütü olarak alırken, yabancı hisse senetleri fonları hisse senetlerini aldığı borsanın endekslerini baz alırlar.
Her hisse senedi fonu risk içerir. Portföy yöneticileri bu riskten kaçınmak için, yatırım amacıyla döviz, kıymetli madenler, faiz, swap işlemleri, finansal vadeli işlemler gibi işlemleri dahil edebilirler. Yatırım yapmayı düşündüğünüz fonlara ait yatırım amaçlarını ve stratejilerini KAP üzerinden öğrenebilirsiniz.
Hisse Senedi Fon Türleri
Hisse senedi fonları, yatırım fon türlerinin 7 kategorisinden birisidir. Hisse senedi fonları kendi içerisinde de yerli hisse senetleri fonu, yabancı hisse senetleri fonları, endeks hisse senetleri fonları ve katılım hisse senetleri fonları olmak üzere 4’e ayrılır. Bu 4 başlık altında piyasalardan örnekler vererek, seçtiğimiz hisse senedi fonlarının içeriklerine ve hisse senedi fon türlerinin detaylarına göz atalım.
Yerli Hisse Senedi Fonları
Marmara Capital Portföy Yönetim Şirketi’nin MAC kodlu Marmara Capital Portföy Hisse Senedi Fonu (Hisse Senedi Yoğun Fon) ve Tacirler Portföy Yönetim Şirketi’nin TKF kodlu Tacirler Portföy Hisse Senedi Fonu (Hisse Senedi Yoğun Fon) örnek olarak verilebilir. Yerli hisse senedi fonları Borsa İstanbul’da işlem gören hisselere yatırım yapmaktadırlar. Bu hisseler dışında, devlet tahvili, eurobond, kıymetli maden, gayrimenkul sertifikası, finansman bonosu, repo gibi varlık sınıflarına yatırım yaparlar.
4 Mart 2021 tarihli Marmara Capital Portföy Hisse Senedi Fonu portföy içeriği
Yabancı Hisse Senedi Fonları
Ak Portföy’ün kurmuş olduğu AK3 kodlu Ak Portföy Hisse Senedi Fonu (Hisse Senedi Yoğun Fon) yabancı hisse senedi fonlarına örnek olarak verilebilir. Yabancı ortaklık paylarına yatırım yaparak yabancı hisse senedi piyasalarındaki kazanca iştirak ederler. Yabancı hisse senedi fonları, ayrıca diğer yabancı para ve sermaye piyasası araçlarına da yatırım yapabilmektedirler.
Ak Portföy Hisse Senedi Fonu’nun günlük olarak portföy oranlarını incelemek için TEFAS’tan yararlanabilirsiniz.
Katılım Hisse Senedi Fonları
Katılım hisse senedi fonlarına örnek olarak Müfakat Portföy’ün kurmuş olduğu MPS kodlu Müfakat Portföy Katılım Hisse Senedi Fonu’nu (Hisse Senedi Yoğun Fon) verebiliriz. Katılım hisse senedi fonları, BİST’te işlem gören ve uluslararası kabul görmüş faizsiz finans ilkelerine göre faaliyet gösteren şirketlere yatırım yapar. Hisse senedi yoğun fon olması sebebi ile fon portföy değerinin en az %80’ini BİAŞ işleminde işlem gören ihraççı paylarına yatırır. Ayrıca bu fonlar kamu ve özel sektör kira sertifikaları, yabancı ortaklıkların payları, altın ve kıymetli madenler gibi bunlara benzer faize olmayan para ve sermaye piyasası satın alabilirler. Katılım hisse senedi fonları ters repo, repo, faize vadeli işlem, opsiyon, swap ve benzeri faiz getirisi olan işlemleri yapamaz.
TEFAS veya KAP’tan Müfakat Portföy Katılım Hisse Senedi Fonu’nun detaylarını inceleyebilirsiniz.
Endeks Hisse Senedi Fonları
İş Portföy’ün oluşturmuş olduğu TTE kodlu İş Portföy BİST Teknoloji Ağırlıklı Sınırlamalı Endeksi Hisse Senedi Fonu (Hisse Senedi Yoğun Fon) endeks hisse senedi fonlarına örnektir. Endeks hisse senedi fonları, bir hisse senedi endeksini takip eden fonlara denir. Piyasa endeksinin getirilerini izlemek için tasarlanmış yatırım fonlarıdır. Endeks hisse senedi fonlarında pasif fon yönetimi uygulanır. Belirli bir endeksin menkul kıymetlerini yansıtan bir portföy oluştururlar. Endeks hisse senedi fonları, fon portföylerinin %80’i devamlı olarak, baz alınan ve kurul tarafından uygun görülen endeks değeri ile fonun birim pay değeri arasındaki korelasyon katsayısı en az %90 olacak şekilde BİST’te işlem gören ortaklık paylarından oluşturulur.
Fonların içeriklerinin detaylı incelemelerine TEFAS üzerinden ulaşabilirsiniz.
Hisse senedi fonları nasıl analiz edilir?
Hisse senedi fonlarının tanımını, piyasamızda hangi hisse senedi fonlarının olduğunu, stratejilerini öğrenmiş bulunmaktayız. Peki, yatırım yapacağımız hisse senedi fonlarını nasıl analiz etmemiz gerekiyor?
Bu başlık altında siz okuyucularımıza Borsa İstanbul’da işlem gören yerli hisse senedi fonlarının nasıl analiz edileceğini anlatacağız. Bu sayede hisse senedi fonlarını ekleyerek yatırım portföyünüzü genişletebileceksiniz.
Hisse senetleri fonları analiz edilirken başlıca bakılması gereken temel unsurlar;
- Kısa ve uzun vadeli getirileri
- Dönemlik BİST 100 getirileri (Sadece yerli hisse senedi fonlarında BİST 100 endeksi kullanılır)
- Getiri ve risk değerlendirmesi
Hisse senedi fonları analiz edilirken, kısa ve uzun vadeli getirileri hesaplanır. Tek dönemlik getiri hesaplaması her zaman doğru sonuçlara götürmeyecektir, bu yüzden kısa vadenin yanında uzun vadeli getiri hesaplamasının göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Fonların başarısının istikrarı bu şekilde ölçülebilir. Getiriler hesaplandıktan sonra BIST 100 endeksi getiri değeri hesaplanır ve karşılaştırması yapılır. Bu fonlar aktif yönetilen fonlar oldukları için BIST-100’ün üzerinde getiri sağlamaları gerekir.
Aşağıdaki tabloda seçtiğimiz hisse senedi fonlarının Ekim 2020 tarihinde BİST 100 Endeksi karşısındaki getirileri yer almaktadır.
Getiri karşılaştırması yapıldıktan sonra risk değerlerini ölçmemiz gerekmektedir. Risk, yatırım aracının volatilitesi yani fiyatındaki değişkenlik anlamına gelmektedir. Ortalamadan ne kadar saparsa risk değeri o kadar yükselir. Risk değerlerini standart sapmayı kullanarak buluruz. Ardından, riskini getirilerine böldüğümüzde değişkenlik katsayısını elde etmiş oluruz.
Seçtiğimiz dönem için, standart sapma ve değişkenlik katsayıları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Değişkenlik katsayısı bir birim getiri için alınan riski göstermektedir. Dolayısıyla düşük değişkenlik katsayısı fonun iyi performansına eşittir. Yukarıdaki tabloya göre getiri-risk bağlamında en iyi performe eden fonun Tacirler Portföy Hisse Senedi Fonu olduğunu söyleyebiliriz.
Bu adımları tamamladıktan sonra biraz daha ayrıntıya girerek, fonların hangi hisse senetlerini aldığını inceleyebilirsiniz. Bu bilgilere KAP sitesine girerek ulaşabilirsiniz.
Seçilen fonlardan portföy oluşturup, farklı yatırım tutarlarıyla getirilerini görmek için “İYİ GELİR” Youtube kanalında yayınladığımız “Hisse Senedi Fonları- Nasıl Analiz Edilir, Seçim Nasıl Yapılır?” videosunu izleyebilirsiniz.
[yotuwp type=”videos” id=”6du7pPHttOc” player=”autoplay=0″]
Diğer Yazılarımıza Göz Atın:
Yeni Başlayanlar için Yatırım Fonları Kılavuzu
Finansal Sağlık Elde Etmek Ruh Sağlığınızı İyileştirmenize Nasıl Yardımcı Olur?
