Yatırım piyasalarında Haziran ayı nasıl geçti? Hangi gelişmeler öne çıktı? Hangi yatırım araçları yatırımcısının yüzünü güldürdü?
Yatırım Piyasalarında Haziran Ayı Hızlı Bakış
- Fitch’in Petrol Fiyatları Öngörüsü
- ABD Borsaları Rekor Kırıyor
- Euro Bölgesi İmalat PMI
- Delta Varyantı Asya’yı Olumsuz Etkiliyor
- Avrupa Merkez Bankası’ndan Kripto Paralara Darbe
- Goldman Sachs’ın Dolar Tahmini
- TCMB Rezervleri Arttı
- Dünya Bankası’nın Küresel Ekonomik Beklentiler Raporu
Fitch’in Petrol Fiyatları Öngörüsü
Üç büyük kredi derecelendirme kuruluşlarından biri olan Fitch Ratings, bu yıla ve gelecek yıla yönelik petrol varil fiyatları öngörüsünü revize etti. Brent petrol için bir önceki rapordunda 58$ olan varil fiyatı yeni raporda 63$’a kadar çıktı. Ham petrol fiyatlarıda yükselişte. Bu yıl sonu için 55$ olan tahminler 60$’a ulaştı. COVID-19 salgınına yönelik aşılanmanın başarılı olması ve kısıtlamaların kalkmasıyla petrol talebi artış gösterdi. Senenin ikinci yarısında da petrol fiyatlarının artış eğiliminde olacağı öngörülüyor.
ABD Borsaları Rekor Kırıyor
ABD’deki işsizlik artışının, Fed’in varlık alımlarını azaltması ve faiz artırımını erteleyebileceği beklentisi ABD borsalarını harekete geçirdi. Şimdi tüm gözler Fed açık piyasa komitesi (FOMC) toplantısına çevrildi. Bu gelişmelerin yanı sıra koronavirüs salgınında görülen Delta varyantı da piyasaları etkilemekte. Asya ve Avrupa’da bir çok bölgenin Delta varyantından dolayı kapatılması ekonomik toparlanmayı olumsuz etkiliyor. Avrupa ve Asya borsalarında satış baskısını getirmiş durumda.
Euro Bölgesi İmalat PMI Verileri
Geçtiğimiz Haziran ayında Euro bölgesi İmalat PMI rekor tazeledi. Mayıs ayında 63,1 puan olan satın alma yöneticileri endeksi, Haziran ayını 63,4 puanla kapatarak rekor kırdı. COVID-19 tedbirlerinin gevşetilmesi ve buna bağlı olarak artan talep ve aşılamanın, Euro bölgesinin ekonomisine olumlu yansıyacağı öngörülüyor.
Hollanda gerileyerek 68,8 puana düşerken Euro bölgesinde en yüksek PMI sahip ülke oldu. Avusturya ise kendi rekorunu kırarak 67 puana ulaştı. İspanya ve Yunanistan zayıf performans göstermesine rağmen büyüme oranlarında son senelerin en yüksek seviyelerinde.
Delta Varyantı Asya’yı Olumsuz Etkiliyor
Asya bölgesinde fabrikalar, artan maliyetler ve Delta varyantı yüzünden faaliyetlerinin ivmesini düşürdü. Özellikle Malezya, Tayvan gibi az gelişmiş ülkeler bu durumdan oldukça kötü etkilendi. Bu gelişmelere bağlı olarak Çin, Ulusal İstatistik Bürosu’nun açıklamalarına göre satın alma yöneticileri endeksi geçen aya oranla düşüş gösterdi. Mayıs ayında 52 puan olan PMI, Haziran ayında 51,3 puana geriledi.
Avrupa Merkez Bankası’ndan Kripto Paralara Darbe
Avrupa Merkez Bankası yöneticisi Fabio Panetta’nın açıklamalarına göre, kripto para ile mücadele için yeni bir plan geliştirildi. Avrupa’da artık dijital Euro devri başlayacak. Dijital Euro’yu piyasaya sürerek, kullanıcıları kripto para birimlerine karşı korumayı amaçlıyorlar. Panetta’nın vurguladığı bir nokta ise gizlilik. Dijital ödemeler gerçekleştiğinde hiç kimsenin bilgilere ulaşamayacağını iddia etmekte.
Goldman Sachs’ın Dolar Tahmini
Amerikan yatırım bankası Goldman Sachs, Dolar’ın Euro ve Yuan karşısında yükseleceğini öngörüyor. Kuruluşun oluşturduğu raporda, EURUSD için 6 aylık tahmini 1,27’den 1,23 seviyesine, 12 aylık tahminin 1,28’den 1,25 seviyesine geleceğini öngörüyor. Dolar/Yuan beklentisinin ise 6 aylık tahminini 6,20’den 6,30’a revize etti.
TCMB Rezervleri Arttı
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın Haziran Ayı itibariyle toplam rezervleri 2 Milyar 834 Milyon Dolar artış göstererek 100 Milyar 158 Milyon dolara ulaştı. Brüt Döviz rezervleri ise %5,7 artarak 59 Milyar 240 Milyon dolara yükseldi.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası altın rezervleri Haziran Ayında 381 Milyon Dolar düşüş yaşayarak, 40 Milyar 918 Milyon Dolara indi.
Dünya Bankası’nın Küresel Ekonomik Beklentiler Raporu
Dünya Bankası açıkladığı raporda küresel ekonominin 2021 yılında %5,6, 2022 yılında %4,3 büyüyeceği tahmininde bulundu. Ülkeler bazlı olarak da yapılan raporlama da, ABD’nin %6,8, Çin’in %8,5, Japonya’nın %2,9, Avro Bölgesi’nin %4,2 ve Türkiye’nin 2021 yılı için %5 büyüyeceğini öngörüyor.
Raporda ayrıca özellikle Çin ve ABD’nin istikrarlı bir şekilde toparlanacağı ancak üretimin salgın öncesi seviyesinden aşağı seyredeceğini aktardı. Küresel üretimin ise salgın öncesine göre yapılan tahminlerinin %2 altında olacağını bildirdi.
Haziran Ayı Enflasyon Verileri
Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) (2003=100), 2021 yılının Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %17,53 artış gösterirken, bir önceki aya göre %1,94 artış gösterdi. 2021 yılının Ocak Ayına göre ise %17,1 artış gösterdi.
2020 yılının aynı ayına göre fiyatı en çok artan harcama grupları şu şekilde, %26,29 ile ulaştırma, %25,69 ile ev eşyası, %19,99 ile gıda ve alkolsüz içecekler. Buna karşılık Haziran Ayına göre artışın en düşük olduğu ana gruplar ise sırasıyla, %2,01 ile alkollü içecekler ve tütün, %6,13 ile haberleşme, %7,05 ile giyim ve ayakkabı oldu.
*Grafik TÜİK verileri kullanılarak oluşturulmuştur.
TÜİK’in açıkladığı Yurt içi üretici fiyat endeksi, Yİ-ÜFE (2003=100) geçtiğimiz bir önceki aya göre %4,01 artış gösterirken, bir önceki yılın aynı ayına göre %42,89 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri büyükten küçüğe sırasıyla; imalatta %45,87, madencilik ve taş ocakçılığında %35,34, su temininde %28,59 ve elektrik, gaz dağıtımında %11,22 olarak artış gösterdi.
Ana sanayi gruplarının yıllık artış değişimi sırasıyla; ara malında %54,89, enerjide %41,74, dayanıklı tüketim malında %33,05, sermaye malında %31,65 ve dayanıksız tüketim malında %28,25 olarak gerçekleşti.
Borsa İstanbul ve Dünya Borsaları
2021 yılının Mart Ayında 1,570 seviyesinden 1,379 seviyesine gerileyen BIST 100, Haziran Ayını 1,387 seviyesinde kapattı. Ülkemizde artan aşılama, kısıtlamaların kalkması ve turizm sezonunun canlanmasıyla ekonominin canlanması bekleniyor.
Büyüme öngörülen ve değer kazanması beklenen Dolar ile ABD borsaları düzenli yükselişini sürdürüyor. 2021 Ocak Ayında 30,606 puanda olan Dow Jones endeksi Mayıs Ayında 34,529 seviyesine ulaşmıştı. Haziran Ayının ortalarında ilk beş seanslık kayıp serisine hazırlanmaya başlamasıyla 18 Haziran da keskin bir düşüş yaşadı. 2023’ün ortalarında artış göstereceği öngörülen faiz oranlarının 2022’nin sonuna doğru gerçekleşme ihtimali borsa seviyesindeki düşüşün en büyük etkisi oldu. Haziran 18’de 33,290 seviyesine kadar geriledi, ay sonunu ise 1,221 puan artış göstererek 34,502 seviyesinde kapattı.
S&P 500 endeksi de açıklanan faiz beklentileri yüzünden Haziran ortalarında 4,166 seviyesine kadar geriledi ancak ay sonunu 4,297 seviyesinde kapattı. Ocak 2021’den beridir düzensizlik gösteren NASDAQ endeksi ise Haziran ayına 13,736 seviyesinde giriş yaparken, ay sonunda 767 puan artış göstererek 14,503 seviyesinde kapattı.
Asya bölgesinde Nikkei 225 borsası Mayıs ayını 28,860 seviyesinde tamamlamıştı. Delta varyantının Asya bölgesinde etkili olması sebebiyle Haziran Ayının ortalarında neredeyse 1000 puana yakın değer kaybetti, sağlam Japon ekonomisi kısa sürede toparlanarak Haziran ayını 28,791 seviyesinde kapattı.
Döviz ve Altın Piyasaları
2021 yılına 452 TL ile giriş yapan altın Mart ayında düşüşe geçerek 400 TL’ye kadar gerilemişti. Haziran Ayının başında gördüğü en yüksek seviye olan 535 TL ye yaklaşarak 523 seviyesinde girmişti. Ay sonunu ise %6 değer kaybederek 495 seviyesinde kapattı.
Geçtiğimiz Mayıs Ayını 8,5 TL seviyesinde kapatan Dolar kuru, Haziran ayın da %2,1’lik bir getiri elde ederek 8,69 TL seviyesine ulaştı. Dolar da beklenen değer artışından dolayı TL’nin önümüzdeki günlerde değer kaybetmesi bekleniyor.
Euro ise Mayıs ayını kapattığı 10,38 seviyesinden ufak bir düşüş yaparak, Haziran ayını 10,34 seviyesinde sonlandırdı.
Sterlin ise geçtiğimiz Mayıs Ayında 12,17 seviyesindeydi. Haziran Ayını ise 12,04 seviyesinde sonlandırdı.
Bankalarca Açılan Mevduatlara Uygulanan Ağırlıklı Ortalama Faiz
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası bankaların açtığı mevduatlara uygulanan faiz oranlarını açıklandı. Verilere göre TL üzerinden açılan mevduatlara uygulanan Haziran Ayı faiz oranları şu şekilde oldu;
- 1 Aya kadar vadeli- %17,57
- 3 Aya kadar vadeli- %18,91
- 1 Yıla kadar vadeli- %19,02
Haziran Ayı Yatırım Fonları Getirileri
2021 Haziran Ayı itibariyle fon piyasaları incelendiğinde, TL’nin Döviz karşısında değer kaybı oluşturması sebebiyle en yüksek getiri %7,52 ile yabancı fon sepeti fonlarında gerçekleşti. İkinci en yüksek getiriyi ise Eurobond’lar başta olmak üzere, özel sektör tahvil-bonolarına yatırım yapan Kamu Dış Borçlanma Araçları fonları %3,61 ile sağladı. Genel Fon çeşitlerine bakıldığında geçtiğimiz Haziran ayında çoğu fon çeşidinde ufak düşüşler mevcut. Yatırım fonları Haziran Ayında ortalama %0,82’lik bir getiri sağladı.
Aylık -%4,88 ortalama getiriye sahip Kıymetli maden fonlarında ise en düşük getiriyi -%4,91 ile Altın fonları sahiplendi. Dünya çapında düşüş yaşayan kıymetli maden fiyatlarının etkisi fonun getirisine yansıdı.
Borçlanma araçları fonu %1,93 ortalama getiri elde ederken, Fon sepeti fonları aylık ortalama %0,49 getiri elde etti.
Yatırım piyasalarında daha önceki aylara ait gelişmeleri incelediğimiz yazılarımız
