Bireysel Emeklilik Sistemi’nde son düzenlemeler sayesinde 18 yaş altındaki bireyler de BES’e katılabilecek. Ebeveynler çocukları adına BES sözleşmesi yaptırırken, kendi adlarına yaptırıp lehdar olarak 18 yaş altı çocuklarını gösteriyordu. Ancak yeni gelen düzenlemeyle, 18 yaş altı gençler Bireysel Emeklilik Sistemine kendi adlarına giriş yapabilecek. Kanun yürürlüğe girdiği an Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu’nda yer alan bireysel emeklilik sistemine fiil ehliyetine sahip kişiler katılabilir maddesi iptal edilecek.
Mevcut durumda, ebeveynin birden fazla BES sözleşmesi olması durumunda %25’lik devlet katkısından belirli limitler halinde yararlanabiliyordu. Yeni gelen düzenleme sonucunda ise artık 18 yaş altı bireyler için ayrı sözleşme yapılabileceğinden %25’lik devlet katkısını alırken herhangi bir limite takılmayacak. 18 yaş altı birey sistemde 10 yıl kalırsa ihtiyacı olması durumunda devlet katkısının %60’ından yararlanabilecek ancak sistemden emeklilik yaşı geldiğinde çıkış yaparsa devlet katkısının tamamını hak edebilecek.
18 Yaş Altına BES’in Avantajları-Dezavantajları
Yeni gelen düzenleme ile 18 yaşından küçüklerin sisteme dahil edilmesi durumunda sistemde katılımcı sayısı ve birikim tutarı artacaktır. Bu sayede bireysel emeklilik sektörünün gelişip, büyümesine katkı sağlayacaktır. Türkiye’de toplamda 18 yaş altı 23 milyon birey bulunmaktadır. Bu rakam baz alınarak beklentilere bakıldığında, orta vadede 2-3 Milyon gencin sisteme giriş yapması beklenmektedir. Bugün itibariyle 180 milyar TL olan fon büyüklüğüne, yeni girişlerle beraber 30 milyar TL daha ek katkı olacağı beklenmektedir.
Aile bireylerinin hepsinin ayrı ayrı BES sözleşmesi olması durumunda tüm aile fertleri devlet katkısından en üst seviyede yararlanabilecektir. Bu gelişme sayesinde ebeveynler çocukları için daha güçlü bir gelecek temin edebilecektir.
Bireyler 10 yıl sistemde kaldıktan sonra çıkış yapmak istediği zaman devlet katkısının %60’ını almaya hak kazanıyor. 8 yaşında sisteme giriş yapmış birey 18 yaşına geldiğinde okul, konut ya da herhangi bir ihtiyacı için devletin sağladığı katkı payının %60’ını sistemden çekebilecek. Bu katkı payı ile beraber genç birey daha rahat ihtiyaçlarını karşılayabilecektir.
18 yaş altı gençlerin sisteme girişi durumunda çocuk için dezavantaj doğurma ihtimali olabilir. Örnek verilmesi gerekirse, çocuğun reşit olmaması halinde hukuki problemler ortaya çıkabilir. Bir başka açıdan durum incelenirse, alt gelirli ailelerin çocukları için bireysel emeklilik sistemine katkı payı ödemesi zorlaşacaktır. Bunun sonucunda gelir dağılımında bozulma artışı olması muhtemeldir.
Erken Yaşta BES Katılımcısı Olmanın Faydaları
BES’e erken yaşlarda giriş yapan gençler, ilerleyen dönemlerde para yönetimini öğrenebilir, tasarruf etme alışkanlığı ve harcama bilinci kazanmış bireyler olarak gelecek hayallerine kısa sürede ulaşabilir.
Küçük yaşlarda tasarruf yapmaya başlayan gençler büyüme sürecinde finansal farkındalığı yüksek bireyler haline gelecektir. Çevresinde gelişen güncel olayları, borsayı ve ekonomiyi takip edebilir, bu sayede yapacağı yatırımlar ile düzenli bir gelir elde edebilir. Farkındalığı yüksek bireyler olarak risk yönetimi, fırsat değerlendirmesi gibi birçok konuda fayda sağlayarak bir adım öne çıkabileceklerdir.
BES’in bir başka avantajı da Türk Sigortalar Birliği’nin aldığı kararla tüm Bireysel Emeklilik Fonları, BEFAS altında toplanacak olması. Bu sayede katılımcılar tüm emeklilik şirketlerinin sunduğu fon seçeneklerinden yararlanabilecek.
Bireysel emeklilik sisteminde beklenen bir gelişme ise bireylerin kısmi çekiş haklarının olması. Kısmi çekiş hakkı hem 18 yaş altı hem de 18 yaş üstü bireylerin yararlanabilecekleri bir hak olacak.
18 Yaş Altı Gençler Ne Zaman BES’e Giriş Yapabilir?
Kanun çıktığı andan itibaren bireysel emeklilik şirketlerine gidilerek 18 yaş altı gençler için velileri veya vasileri sözleşme satın alabilir. Dikkat edilmesi gereken bir husus ise 18 yaş altı gençler sistemde katılımcı olarak gözükecektir, katkı payı ödeme yükümlülüklerini karşılayacak bireyin de bireysel emeklilik sistemi sözleşmesinde yer alması gerekmektedir.
Neden Erken Yaşta BES’e Kayıt Olmalıyım?
Bireysel Emeklilik Sisteminin kurgulanma amacı, insanların emeklilik dönemindeki gelir ihtiyacını giderecek birikim oluşturulmasıdır. Sisteme 40 yaşlarında giriş yapan birey, istediği birikimi elde edebilmek için yüksek miktarlarda tutar yatıracaktır ama 18 yaşının altında giriş yaparken daha düşük tutarlar ile başlandığında, daha fazla birikim elde edeceklerdir. Bu yüzden erken yaşta BES’e girilmesi rasyonel açıdan daha faydalı olacaktır.
Örnek vermek gerekirse BES’e 30 yaşında giren bir kişinin aylık 500-600 lira yatırım yapması gerekirken 10 yaşında giren bir genç aylık 100 lira yatırım yaparak daha fazla gelir elde edebilir.
Aşağıdaki yazılarımız ilginizi çekebilir:
Bireysel Emeklilik Sistemini Anlama Rehberi: Neden BES?
