Kira Sertifikaları Yatırım Fonları

Bu yazımızda faize duyarlı yatırımcılar için oluşturulan bir ürün olan kira sertifikalarından ve portföyünde kira sertifikalarını barındıran fonlardan bahsedeceğiz.

Katılım ekonomisi, Türkiye ve küresel piyasalarda son yılların yükselen değerleri arasında yer alıyor. Faize duyarlı bireylerin tercih ettiği katılım ekosistemi her geçen gün güçlenerek büyümeye devam ediyor. Türkiye’de mevzuat değişiklikleri ile de desteklenen katılım finans modeli, yeni oyuncular ve kira sertifikaları, katılım payları başta olmak sistemin geliştirdiği faize duyarlı çeşitli varlıklarla ciddi bir ivme yakalamış durumda.

Katılım finans modeli, faiz hassasiyeti olan yatırımcıların, tasarruflarını faiz getirisine alternatif yöntemlerle kurgulanan finansal enstrümanlarda değerlendirmesini sağlıyor. Katılım bankacılığı, katılım fonları, krediler, borçlanma araçları gibi birçok finansal ürün faize duyarlı duyarlı yatırımcıların ihtiyaçlarına cevap veriyor.

kira sertifikaları

Katılım fonları nedir?

Katılım ekonomisinin ürünlerinden biri olan katılım fonları, portföylerini faiz getirisinin alternatifi para ve sermaye piyasası araçlarında değerlendiriyor. Bu tür fonlar, portföyünün tamamıyla faiz getirisinden uzak bir şekilde devamlı olarak, kira sertifikaları, katılma hesapları, ortaklık payları, altın ve diğer kıymetli madenler gibi varlıklara yatırım yapıyor. Yasal mevzuatlarda yapılan düzenlemelerin sağladığı imkânlarla Sermaye Piyasası Kurulu tarafından uygun görülen faiz içermeyen para ve sermaye piyasası araçlarının sayısının artması da katılım fonlarının güçlenmesinde baş rolü oynuyor.

Katılım modeline bağlı olarak hareket eden piyasa uzmanları tarafından yönetilen katılım fonları, faiz duyarlı yatırımcıların tasarruflarını inançlarına ve değerlerine uygun olarak yatırıma yönlendirmesinin önünü açıyor. Kanunlarla düzenlenmiş esaslara uygun hareket ederek, SPK ve Takasbank gibi resmi piyasa düzenleyicilerinin kontrolünde faaliyetlerini sürdüren katılım fonları pratik, kazançlı ve güvenli yatırım araçları olarak karşımıza çıkıyor. Her yatırımcının profiline uygun risk ve vade yapısıyla planlanan katılım fonları getirilerinin yanı sıra yatırımcıların portföyünü çeşitlendirebilmesini de sağlıyor.

kira sertifikaları

Kira sertifikaları (Sukuk) nedir? Sukuk yatırımlarında nasıl kazanç sağlanır?

Katılım fonlarının en çok tercih ettiği varlıkların başında ise kira sertifikaları (sukuk) geliyor. Kira sertifikaları genel tanım itibariyle faizsiz bir sermaye piyasası ürünüdür. Dayanak olarak belirlenen varlığa sahip olma, ortak olma esasıyla varlığın fiyat hareketlerinden getiri sağlamak üzerine kurgulanmıştır. Sertifikalaştırılan dayanak varlığa belirli bir pay oranında sahip olan yatırımcılar, dayanak varlıkların ürettiği getirilere ellerindeki paylar oranında ortak olur ve kazanç sağlar.

Örneğin sukuk ihraç eden bir varlık şirketi portföyündeki kıymetli maden, makine, teçhizat ve çeşitli mallar gibi varlıkları dayanak olarak alır ve bunların maliyetini yatırımcıya transfer eder. Belirli bir dönem içerisinde bu varlıkların üretim ya da değer artışıyla sağladığı kazançlar değişken ya da sabit olarak sukuk satın alan yatırımcılara dağıtılır.  Bir başka deyişle, kira sertifikalarında yatırımcılar, dönemsel olarak sabit veya değişken getiriler elde eder. Ayrıca ikincil bir piyasada alınıp satılarak yatırımcısının fiyat hareketlerinden faydalanmasına imkan sağlar.

kira sertifikaları

Türkiye’de kira sertifikaları katılım fonlarının profili

Kira sertifikaları katılım fonları, portföyünde devamlı olarak enaz yüzde 80 oranında kira sertifikalarına yer verir. Türkiye yatırım fonları piyasasında çeşitli portföy yönetim şirketleri tarafından yatırımcılara sunulan Aralık 2021 dönemi itibariyle 20 adet kira sertifikaları katılım fonu işlem görüyor.

Bu 20 adet katılım fonunun neredeyse tamamına yakınında risk değeri 2, yani düşük riskli kategoride değerlendirilir. Risk değeri en yüksek olan katılım fonları TEB Portföy Kira Sert. (Döviz) Katılım Fonu (6), Azimut Portföy Kira Sert. (Sukuk) Katılım Fonu (4), Qinvest Portföy Kira Sert. Katılım (Döviz) Fonu (4) şeklinde sıralayabiliriz.

Kira sertifikaları katılım fonlarında yıllık azami fon işletim gideri SPK tarafından 3,65 olarak belirlenmiştir. Kısa vadeli kira sertifikaları yatırım fonlarında bu oran yıllık yüzde 2,56’dır. Yıllık yönetim ücretleri ise de yüzde 1,05 ila yüzde 2,10 aralığında değişiklik gösteriyor.

31 Mart 2022’ye dek alınan kira sertifikaları fonlarından elde edilen kazançlarda vergi muafiyeti var. Bu fonları belirtilen tarihe dek alan kişiler daha sonrasında ne zaman satarlarsa satsınlar kazançtan herhangi bir vergi ödemeyecekler. Ancak, bu noktada bir noktaya dikkat çekelim: Adında (döviz) geçen fonlar bu muafiyetten yararlanamıyorlar. Vergi muafiyetinden yararlanan fonları daha detaylı öğrenmek için bu yazımızı okuyabilirsiniz.

kira sertifikaları

Kira sertifikaları katılım fonlarının getiri değerlendirmesi

Kira sertifikaları fonlarının getiri performansları, porföylerinde ağırlıklı olarak kira sertifikalarına yer verdikleri için birbirilerine çok yakın seyrediyor. Sadece portföyünde dövize de yer veren Qinvest Portföy Kira Sert. Katılım (Döviz) Fonu ile TEB Portföy Kira Sert. (Döviz) Katılım Fonu getirileri bakımından Türkiye’de işlem gören diğer katılım fonlarından ayrışıyor.

Portföyünde dövize de yer veren bu fonlar son dönemde döviz kurlarında yaşanan yukarı yönlü hareketlerden kaynaklı olarak yüksek getiri sağlıyor. 16 Aralık itibariyle bakıldığında Qinvest Portföy Kira Sertifikaları  Katılım (Döviz) Fonu son 1 yılda yüzde 101,7; son 6 ayda yüzde 77,8; son 3 ayda yüzde 78,7 ve son 1 ayda yüzde 48,3’lük getiri performansına sahip. Yüksek getiri sağlayan bir diğer fon olan TEB Portföy Kira Sertifikaları (Döviz) Katılım Fonu ise katılımcılarına son 1 yılda yüzde 91,8; son 6 ayda yüzde 73; son 3 ayda yüzde 74,4 ve son 1 ayda yüzde 46,3’lük kazanç sağlıyor.

Diğer 20 kira sertifikası fonundaki getiriler ise birbirilerine çok yakın. Yaklaşık değerlerle diğer 20 fonun performanslarını özetlemek gerekirse; bu fonlar son 1 yılda yüzde 16 ila yüzde 19 aralığında; son 6 ayda yüzde 8,5 ila yüzde 10 bandında; son ayda 3 yüzde 4 ila yüzde 5 aralığında ve son 1 ayda yüzde 1 ila yüzde 1,5 aralığında seyrediyor.