YATIRIM PİYASALARINDA OCAK AYI GELİŞMELERİ
Ocak Ayı Hızlı Bakış;
- Çin 2020’de Büyüme Gösteren Tek Ülke
- Amerika Bankaları 4. Çeyrek Bilançolarını Açıkladı
- FED’in 2021 Yılı İlk Faiz Kararı
- Avrupa Ülkeleri Ekonomik Durumları
- Avrupa Merkez Bankası’nın 2021 Faiz Kararları
- Sberbank Kripto Para Çıkartıyor
- Jeff Bezos CEO Koltuğunu Bırakıyor
- Gamestop Hisseleri Son Durumu
- TCMB Repo İhalesi
- TCMB Toplam Rezervleri Azaldı
- Vakıfbank’tan 40 Milyar Dolarlık Yeni Kredi Paketi
- Bankacılık Ürün ve Hizmetleri Sitesinde Değişiklik
Çin 2020’de Büyüme Gösteren Tek Ülke
Covid salgını boyunca Dünya ülkeleri ekonomileri düşüş trendine girdi. Pandemi boyunca ekonomisinde büyümeyi arttırabilen tek ülke Çin oldu. Korona virüs salgınını başarılı bir şekilde idare eden Çin, ekonomisini %2,3 oranında büyütmeyi başardı. Gayri safi yurt içi hasılasını 101 trilyon 600 milyar yuana çıkarttı. Bu payı arttırmasını sağlayan en büyük etken ise Covid salgınına ilişkin mallara olan talebi doğru bir şekilde karşılaması oldu.
Goldman Sachs ve Bank of America 4. Çeyrek Bilançoları
Amerika’nın en büyük bankalarından olan Goldman Sachs ve Bank of America 4. çeyrek bilançolarını geçtiğimiz haftalarda paylaştı.
Goldman Sachs geçen senenin 4. çeyreğinde 9,9 milyar dolar kâr yapmıştı, 2020 yılının 4. çeyreğinde %18 artışla kârını 11,7 milyar dolara çıkardı.
Bank of America ise 4. çeyrekte gelirlerinin azalmasıyla kâr düşüklüğü yaşadı. 2019 yılının 4. çeyrek bilançosunda 22,3 milyar dolar kâr ederken, 2020 senesinde bu kâr 20,1 milyar dolara düştü.
FED’in 2021 Yılı İlk Faiz Kararı
Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası (FED) geçen seneki faiz politikasını değiştirmedi; 2021 yılının faiz politikasını yine %0-0.25 arasında sabit bıraktı.
Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) uzun dönemli planı ise istihdamı maksimum seviyede tutmak ve enflasyonu %2 değerinin üzerine çıkarmamak oldu.
Devam eden salgının seyrine göre enflasyon ve istihdamı şekillendireceklerini söyleyen FED, bu zor koşullarda ABD ekonomisini istikrarlı bir şekilde ayakta tutmaya kararlı. Hazine tahvilleri ve ipoteğe bağlı menkul kıymet alımları ile istihdam adına toplam 120 milyar dolarlık bir bütçe ayırıyor.
Avrupa Ülkeleri Ekonomik Durumları
Covid salgınıyla beraber Avrupa derin bir resesyon dönemine girmiş bulunmakta. Avrupa’nın büyük ülkelerinden olan İspanya, pandemi süreciyle beraber yüzde 12,8 bir küçülme beklerken, %11’lik bir küçülmeyle beklentilerinin altında bir düşüş yaşadılar.
Bu daralmayı %8,3 ile Fransa takip ederken, Avrupa Birliği’nde en kârlı çıkan ülke ise %5 küçülme ile Almanya oldu. Almanya 2020 yılında küçülen ekonomisine rağmen 261 milyar dolar cari fazla vererek Çin’den sonra en fazla cari fazla veren 2. ülke konumunda yer aldı.
Avrupa Merkez Bankası’nın 2021 Faiz Kararları
Avrupa Merkez Bankası (ECB), FED gibi faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre politika faizi sıfır, mevduat faizi yüzde eksi 0.50, marjinal fonlama faizi ise yüzde 0.25’te bırakıldı. Enflasyon oranı %2’yi aşıncaya kadar izlayecekleri politikanın bu olacağı belirtildi.
Pandemi Acil Varlık Alım Programı (PEPP) ise alımların 1 trilyon 850 milyar avroya çıkacağını bildirdi. Net varlık alımını salgın döneminin sonuna kadar sürdüreceklerini belirttiler.
Sberbank’tan Kripto Para Atağı
Rusya Merkez Bankası’na 2021 yılı başında kripto para çıkarmak için başvuran, Rusya’nın en büyük bankası Sberbank, piyasaya kripto para sürmeye hazırlanıyor. Sbercoin ismini verecekleri yeni paralarıyla işlem yapabilme altyapısını tamamen sağladıklarını bildirdiler.
Jeff Bezos CEO Koltuğunu Bırakıyor
Geçtiğimiz günlerde Amazon şirketi 2020 yılının son çeyreğine ilişkin bilançosunu açıklamaya hazırlanırken, Jeff Bezos CEO koltuğunu bırakacağını açıkladı. Açıklamasında ise yönetim kurulu başkanı olarak kalmaya devam ederken üst yöneticiliği Andy Jassy’e bırakacağını söyledi.
Son çeyreğe ait finansal sonuçlarda ise Amazon şirketi 2019 yılı son çeyreğine oranla %44 artış göstererek 2020 son çeyreğinde 125,6 milyar dolar gelir elde etti. 2019 yılında net kârı 11,6 milyar dolarken, 2020 yılında net kârı 21,3 milyar dolara çıktı.
Gamestop Hisseleri Son Durumu
Geçtiğimiz Ocak ayının 15’inden itibaren, 35 dolar civarında seyreden Gamestop şirketibe ait hisse fiyatları, Reddit’te başlayan örgütlenmeyle, 27 Ocak’ta 347 dolara kadar yükseldi. Reddit’in Wallstreetbets grubunda toplanan küçük yatırımcıların asıl amacı, Gamestop hisselerini açığa satmak isteyen büyük yatırım kuruluşlarının manipülesine karşı cevap vermekti. Hisselerin fiyatının bir anda yükselmesi sonucu yatırım şirketleri büyük zarar kaybına uğradı. Fakat yakılan alev biraz hızlı söndü. Şubat ayı itibariyle Gamestop hisseleri 92 dolara kadar geriledi, düşmeye devam edecek gibi gözükmekte.
Merkez Bankası Repo İhalesi
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası 3 Şubat’ta yaptığı repo ihalesiyle 100,95 milyar dolar teklif elde etti. Bu tekliflerin 54 milyar dolarlık kısmını kabul eden Merkez Bankası piyasayı harekete geçirdi. Ortalama bileşik faizler 18,50% olurken basit faizler %17 oldu.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Rezervlerinde Azalma
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası istatistiklerine göre 2020’de 49 milyar 965 milyon dolar olan döviz rezervleri 1 milyar 288 milyon dolar gerileyerek yeni yılda 48 milyar 677 milyon dolar oldu.
Altın rezervlerinde ise artış gerçekleşti. 2020 yılının sonunda 43 milyar 241 milyon dolar olan rezervler 646 milyon dolar artarak 43 milyar 887 milyon dolar seviyesine ulaştı.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası toplam rezervlerinde ise bir düşüş söz konusu. 646 milyon dolar azalan rezervlerin son büyüklüğü 92 milyar 564 milyon dolar oldu.
Vakıfbank’tan 40 Milyar Dolarlık Yeni Kredi Paketi
Vakıfbank yerli üretime destek ve istihdam korunumu için ihracatçı ve imalatçı firmalara özel 40 milyar dolarlık paket açıkladı. Çıkarılan “Çıpa Kredisi” faiz oranı ile TCMB’nin faiz oranı birbirine endeksli olacak. Kısaca, TCMB faizleri düşürdükçe verilen Çıpa Kredisi’ninde faizi düşecek.
Bankacılık Ürün ve Hizmetleri Sitesinde Değişiklik
Türkiye Bankalar Birliği tarafından ürün ve hizmetlere bağlı ücretlerin, komisyonların ve masrafların paylaşıldığı www.bankacilikurunvehizmetucretleri.org.tr sitesinde güncelleme yapıldı.
Yeni güncellemeyle beraber hem ticari hem de bireysel müşteriler banka ücretlerine ve masraflarına yönelik bilgilere ulaşabilecek.
Enflasyon Verileri
2020 yılının Kasım ayından itibaren %14’lerde seyreden TÜFE, 2021 yılının Ocak ayında %1,68 artışla %14,97 puana ulaştı, 28 Ocak tarihinde TCMB 2021 yılına dair enflasyon tahminlerini paylaştı. Yılsonu enflasyon tahmini %9,4 seviyesinde.
Geçtiğimiz yılın Ocak ayına göre fiyatı en çok artan ana harcama grupları %24,5 ile çeşitli mal ve hizmetler, %23,3 ile ev eşyaları, %21,4 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık geçtiğimiz yılın Ocak ayına göre fiyatı en az artış gösteren ana harcama grupları ise %1,4 ile alkollü içecekler ve tütün, %2,1 ile giyim ve ayakkabı oldu.
Ocak ayında sanayinin 4 sektöründe yıllık bazda artış yaşandı. Madencilik ve taş ocakçılığında %19,17, imalatta %28,42, gaz üretimi ve dağıtımında %0,02 ve su temininde %25,88 artış yaşandı.
TÜİK verilerine göre Yİ-ÜFE Ocak 2021 de geçen yılın ocak ayına göre %26,16 ve 12 aylık ortalamalara göre %13,64 artış gösterdi.
Borsa İstanbul ve Dünya Borsaları
Ocak ayının sonlarına doğru 1.531 puandan derin bir düşüşe geçen Borsa İstanbul, Şubat ayıyla beraber tekrar yükselmeye başladı. 1.450 puanı gören BIST 100, Şubat ayıyla beraber 1.533 puana yükseldi ve artışını hala koruyor görünüyor. BIST alt sektör aylık endeks değişimlerini incelediğimizde en çok yükselen sektör %6,95 ile elektrik sektörü oldu. Alt sektörlerden en çok düşen ise %-1,1 ile turizm sektörü.
Yılbaşında 3.700,65 puan ile seneye başlayan S&P 500 endeksi Ocak ayını 3.714,24 puan ile kapattı. Şubat ayının ilk haftasında ise 3.830,17 puana ulaşarak büyümeye devam ediyor.
2021 yılının Ocak ayında 30.223,89 puandan işlem gören Dow Jones endeksi %1,62’lik artışla Ocak ayın 30.723,60 puan ile kapattı.
2021 yılının başından beridir düşüş trendi izleyen FTSE 100 endeksi, Ocak ayına 6.571,88 puanla başlamıştı. Şubat ayında ise %0,97 azalarak 6.507,82 puandan işlem görmeye başladı.
Döviz ve Altın Piyasaları
2020 yılı Kasım ayında tavan yaparak 534 TL’yi gören altın Kasım ayından itibaren istikrarlı bir düşüşe geçti. Yeni yıla 453 TL ile giriş yapan altın Ocak ayını %4,19’luk düşüşle 434 TL’de kapattı.
2020 yılında istikrarlı yükselişine alıştığımız dolarda ise 2021 yılı itibariyle bir düşüş söz konusu. 2021 yılına 7,44 liradan giren dolar %2,15’lik değer kaybıyla Ocak ayında 7,28 TL ye kadar gerilemiş durumda.
Dolar gibi Euro da bu düşüşten nasibini aldı. 2021 Ocak ayının başında 9,11 TL olan Euro, Ocak ayı süresince %3,07’lik bir düşüş yaşadı. 31 Ocak itibariyle 8,83 TL ye kadar geriledi.
Bir diğer düşüş ise %1,96 ile Sterlinde yaşandı. Yeni yıla 10,18 TL den giriş yapan sterlin Ocak sonunda 9,98 TL ye geriledi.
Yatırım Fonlarının Getirileri
2021 Ocak ayı itibariyle fon piyasaları incelendiğinde son bir aylık dönemde en fazla % 1,27 ile artış karma ve değişken fonlarda yaşandı; bu yükselişi sonrasında para piyasası fonları %1,20 artış ile izlerken, hisse senedi fonları ve katılım fonları %0,78’lik artışla para piyasası fonlarını takip etti.
Altın fiyatlarındaki hızlı düşüş kıymetli madenler fonunu olumsuz etkiledi. Altın fonları %3,30’luk bir düşüş yaşadı.
TL’nin döviz karsısında yükselişi ile beraber yabancı borçlanma araçları fonları %1,76’lık oranla en fazla değer kaybeden borçlanma aracı fon kategorisi oldu. Özel sektör borçlanma araçları fonu ise %1,20’lik artışla en fazla değer kazanan borçlanma araçları fon kategorisi oldu.
Hisse senetlerindeki artış ve altın fiyatlarının düşmesi, katılım fonlarını da etkiledi. Altın fiyatlarının düşmesiyle beraber altın katılım fonları %3,28 düşüş yaşarken, hisse senetleri katılım fonları %5,14’lük yükseliş gösterdi.
