Piyasalara Kısa Bakış

TÜFE’de (2003=100) 2020 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %0,97, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,33, bir önceki yılın aynı ayına göre %11,75 ve on iki aylık ortalamalara göre %11,47 artış gerçekleşti.

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan genel ticaret sistemi kapsamında üretilen geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2020 yılı Eylül ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre %4,8 artarak 16 milyar 9 milyon dolar, ithalat %23,0 artarak 20 milyar 837 milyon dolar olarak gerçekleşti. Genel ticaret sistemine göre ihracat 2020 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %10,9 azalarak 118 milyar 325 milyon dolar, ithalat %1,5 artarak 156 milyar 186 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %189,6 artarak 1 milyar 667 milyon dolardan, 4 milyar 828 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2019 Eylül ayında %90,2 iken, 2020 Eylül ayında %76,8’e geriledi.

Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2020 Eylül ayında imalat sanayinin payı %94,8, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı %2,9, madencilik ve taşocakçılığı sektörünün payı %1,8 oldu.

Eylül  ayında  ihracatta  ilk  sırayı  Almanya  aldı.  Almanya’ya   yapılan  ihracat 1 milyar 517 milyon  dolar olurken, bu  ülkeyi  sırasıyla;  1 milyar 142 milyon dolar ile  Birleşik Krallık,  947 milyon dolar ile  ABD, 799 milyon dolar ile İtalya, 798 milyon  dolar ile Irak takip etti. İlk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın %32,5’ini oluşturdu.

Borsa İstanbul ve Dünya Borsaları

Eylül ayının son işlem günü olan 30 Eylül’e göre 33,13 puan kaybeden BİST 100 Endeksi’nin değer kaybı Ekim ayı içerisinde %2.9 olarak gerçekleşti. Ekim ayında zirve ise 21 Ekim günü 1.217,05 puan ile yaşandı.

S&P 500 endeksi ise Ekim ayının son işlem gününü aylık değişim 3.278,38 seviyesinde kapattı. Bu değer ile Eylül ayınının kapanış gününe göre 77,5 puan gerileyerek aylık bazda %2.31 oranında değer kaybı yaşamıştır.

Dow Jones endeksi ise Ekim ayını negatif kapatan bir diğer endeks konumunda yeraldı. Ekim ayının son işlem gününü 26.501,61 puan seviyelerinde kapattı. Eylül ayı son işlem gününe kıyasla Dow Jones endeksi Ekim ayında %4,61 oranında değer kaybetti.

Londra Borsasına baktığımızda ise diğer 3 endekse oranla daha büyük değer kaybı yaşayan bir endeks ile karşılaşıyoruz (FTSE 100). FTSE 100 endeksi Ekim ayında 288,83’lük puan kaybı yaşadı ve bu ayı 5577,27 puan seviyesinde %4,92 oranında değer kaybederek kapattı.

Döviz ve Altın Piyasaları

Ekim ayı, döviz piyasaları nezdinde incelendiğinde, Türk Lirası için iyi olmayan bir hafta ile birlikte kapanmış oldu. Amerikan Doları (USD), Türk Lirası karşısında Ekim ayında %7.2’lik değer artışı ile 8,3232 ₺’lik rekor değere ulaştı. Euro (EUR) ise %6,8’lik değer artışı ile Ekim ayını 9,716 ₺’lik rekor değerle kapattı.

Çapraz kurlar incelendiğinde ise Amerikan Doları Ekim ayı içerisindeki Euro karşısındaki değer kaybını son hafta geri aldı ve Euro Ekim ayını 1,1673 USD seviyelerinde kapattı.  Öte yandan GBP, USD karşısında bu ay içerisinde %0,2 ‘lik değer artışı ile 1,2945 USD sevilerinde Ekim ayını kapattı.

Gram altın Ekim ayına 473 TL düzeyinde başlamıştı. Ayın son işlem günü olan 30 Ekim’de 505,13 TL’ye çıkarak %6,8 değer kazandı.

Yatırım Fonlarının Getirileri

Ekim ayı sonu itibariyle fon piyasaları incelendiğinde son 1 ayda en çok değer artışı Kıymetli Madenler Fonları’nda gerçekleşti: %7,7. Altın fonları altındaki değer artışını daha yüksek bir oranda portföylerine yansıtmışlardır.

Ekim ayının en çok değer kazanan diğer bir fon grubu ise Yabancı Borçlanma Araçları Fonları’dır. Ekim ayında aylık %6.8 oranında değer artışı gerçekleşirken, bu artış yılbaşından beri incelendiğinde %42.8 seviyesindedir. Dolardaki hızlı değer artışının yabancı borçlanma araçlarının değerlerini arttırdığı söylenebilir.

Hisse Senedi Fonları incelendiğinde ise en yüksek değer artışı Yabancı Hisse Senedi Fonlarında gerçekleşti. Yabancı Hisse Senedi Fonu Ekim ayında değerini %3.8 artırırken, yılbaşından bugüne değeri %83 oranında artmış oldu. Dolardaki değer artışının ötesinde başarılı aktif yönetim ile bu kategorideki fonlar yatırımcısının yüzünü güldürmüştür.

Bir başka başarı hikayesi Hisse Senedi Fonları için gerçekleşti. BIST-100 Endeksi Ekim ayında %2.9 değer kaybederken, hisse fonları ortalama olarak %0,4 değer kazandı ve yatırımcısını düşüşten korudu.